A raczej bardziej atmosferyczny, ale zwi±zany nieod³±cznie z klimatem. Drugiego kwietnia, w ramach odkrêcania kawa³ów z prima aprilis pojawi³a siê na Schronie wzmianka o bardzo ma³ej powierzchniowo pokrywie lodowej Arktyki (Aprilis - podpunkt #1 Arktyka coraz mniej bia³a). Tym razem do SSI dotar³y wie¶ci, ¿e w tym roku warstwa ozonowa nad pó³nocnym biegunem zosta³a zdegradowana na 40 procent (to a¿ o 10 procent wiêcej ni¿ rok temu). Jak wiemy ze szko³y, ozon to trójatomowa cz±steczka tlenu, która wchodzi w reakcje z ró¿nymi freonami i innym dziadostwem (np. z lodówek albo niektórych dezodorantów1), zmienia siê w tlen bêd±cy dwuatomow± cz±steczk± i traci swoje magiczne w³a¶ciwo¶ci poch³aniania albo odbijania promieniowania UV (tylko najstarsi górale wiedz± co siê tam wyprawia). Wed³ug Protoko³u Montrealskiego (o którym na polskiej Wikipedii przeczytacie tylko tyle, ¿e jest i ¿e zosta³ podpisany w Montrealu2) niecne procedery polegaj±ce na emisji do atmosfery gazów wchodz±cych w reakcje z ozonem i degraduj±cych go s± zabronione. No i okazuje siê, ¿e rzeczywi¶cie emisja siê zmniejszy³a. Co jest zatem efektem tego gargantuicznego wrêcz wzrostu o 10 punktów procentowych?
Otó¿ gazy reaguj±ce z ozonem, które ju¿ znajduj± siê w atmosferze, bo zosta³y tam wys³ane kilka, a nawet kilkana¶cie lat temu, nie zawsze chc± z nim szybko siê spotkaæ, dlatego wci±¿ odczuwamy wzrost degradacji ozonu pomimo minimalnej emisji szkodliwych zwi±zków. Do tego dziura ozonowa ma tendencjê do przesuwania siê po sklepieniu niebieskim, a tym razem zawêdrowa³a nad biegun pó³nocny, gdzie warstwa ozonu i tak jest najcieñsza, a promieniowanie kosmiczne najbardziej grzeje czapkê (wobec tego mo¿na zadaæ pytanie: czemu jest tam zimno?3). Przepowiednie czarnoksiê¿ników g³osz±, ¿e do 2045, a nawet 2060 dziura ozonowa siê nie za³ata. Pozostaje nam wiêc oczekiwanie.
Zauwa¿y³em, ¿e polskie ¼ród³a nie s± na tyle zdolne, ¿eby w tre¶ci artyku³u umie¶ciæ link, odno¶nik, hiper³±cze do ¼ród³a, z którego czerpa³y i tylko bystry czytelnik sam je odnajdzie w odmêtach Internetu. St±d te¿ nie wiem jakim cudem mnie siê to uda³o. Ale mój jednonowinowy bojkot polskich ¼róde³ zakoñczê, bo w sumie co polskie, to zdrowe i dobre. No, oprócz kolei…3.
Dziura ozonowa nad Arktyk± najwiêksza w historii - wiadomo¶ci.gazeta.pl
Arctic ozone levels in never-before-seen plunge – bbc.co.uk
1Chocia¿ to dotyczy chyba tych starszych perfumide³, antyperspirantów I zapachowców.
2No dobra, dopisali jeszcze, ¿e zosta³ podpisany 16 wrze¶nia 1987 roku.
3BBC pragnie przeprosiæ za tê nowinê.
|