Autor: Marcin Ciszewski
Tytuł: Powstanie Warszawskie. Wędrówka po walczącym mieście
Wydawnictwo: WarBook
Data wydania: 2016
Liczba stron: 228
ISBN: 978-83-64523-53-3

Powstanie Warszawskie. Wędrówka po walczącym mieście jest podjętą przez Marcina Ciszewskiego próbą zbeletryzowania filmu dokumentalnego (czy też, jak reklamował dystrybutor, "dramatu non-fiction"), według pomysłu Jana Komasy. Paradoksalnie, próbą nadzwyczaj udaną, w przeciwieństwie do samego filmu.

"Po 70 latach taśmy filmowe z kronikami nagranymi podczas Powstania Warszawskiego przez operatorów Biura Informacji i Propagandy Armii Krajowej ujrzały światło dzienne. Stało się tak za sprawą Muzeum Powstania Warszawskiego, które na ich podstawie postanowiło stworzyć pierwszy na świecie film fabularny zmontowany w całości z materiałów dokumentalnych. Tak oto narodziło się "Powstanie Warszawskie", czyli opracowany w nowoczesnych technologiach dramat wojenny non-fiction mówiący o wydarzeniach sierpnia 1944 roku." [fragment opisu wydawcy]

Sam film otrzymał szereg wyróżnień, w głównej mierze za pracę dźwiękowców. Choć istotnie unikalny i budzący szacunek, najlepiej oglądać go jednak... bez dźwięku. Ufabularyzowanie kronik Powstania nie wyszło im bowiem na dobre. Nie najlepiej dobrani aktorzy dubbingowi oraz pretensjonalne dialogi głównych "bohaterów" - niewidocznych operatorów kamer, komentujących na bieżąco - infantylizują całą opowieść. Pomysł miał zadatki na stworzenie filmu wiekopomnego. Wyszła interesująca, poprawna lekcja historii, o której jednak zaskakująco szybko się zapomina.

Na szczęście Muzeum Powstania Warszawskiego zwróciło się do Ciszewskiego o przełożenie filmu na papier. I książka zaiste jest znakomita. Solidne umiejętności doświadczonego pisarza, a przede wszystkim jego wykształcenie i zamiłowanie do historii dopełniło fabularną linię filmowej opowieści. Ciszewski świetnie odtworzył wszystko to, co zobaczyć można na ekranie, dodając przy tym wiele od siebie. Uporządkował i pogrupował tematycznie wydarzenia, dodał wyjaśniające wiele dygresje, opatrzył opisywane sytuacje komentarzami powstańców. Wyciągnął maksymalnie wiele z niewystarczającej fabuły filmu i stworzył dzieło kompletne (w ramach przyjętej konwencji), które czyta się ze znacznie większą przyjemnością niż ogląda filmowy pierwowzór.

Warto zobaczyć Powstanie Warszawskie, ale jeszcze bardziej sięgnąć po Wędrówkę po walczącym mieście. Najlepsza to jak dotąd książka Ciszewskiego, jaką czytałem, do tego fenomenalnie wydana przez WarBook.

© 2016 Zrecenzował Michał 'Veron' Tusz